برخی از سران طالبان بازهم بخشیده می شوند
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

 در حالی که نبردها در کشور مانند گرمای تابستانی داغ است، تلاش های صلح از سوی دولت افغانستان و امریکا و انگلیس همچنان ادامه دارد و قرار است دومین امتیاز یک جانبه دیگر را در راستای صلح به گروه طالبان اعطا نمایند. به گزارش روزنامه گاردین

 امریکا و بریتانیا جدیدا خواهان بیرون شدن نام های 18 تن از مقام های طالبان از فهرست تحریم های سازمان ملل متحد شده اند. البته در این میان امریکا و انگلیس تنها نیستند، بلکه دولت افغانستان نیز بر بخشیدن برخی از سران و اعضای بلند پایه طالبان بارها اصرار داشته است. دولت افغانستان بارها از سازمان ملل متحد خواسته است تا به نشانه حسن نیت و کمک به روند صلح و مذاکره دولت افغانستان با طالبان، اسامی برخی از آنها را از فهرست تحریم های شورای امنیت این سازمان حذف کند. دولت افغانستان قبلا خواستار حذف نام ۴۷ نفر از اعضای بلند پایه طالبان از فهرست تحریم های سازمان ملل متحد  و یا لیست سیاه شده بود، اما کمیته ۱۲۴۷ سازمان ملل متحد که قرار است این مساله را بررسی کند، از دولت افغانستان خواست، تا اطلاعات کامل در مورد این افراد را در اختیار این کمیته قرار دهد ولی دولت افغانستان تاکنون نتوانسته است اطلاعات کاملی از 47 نفری اعضای بلند پایه طالبان که در لیست عفو ارایه داده شده است، ارایه نماید. کارشناسان به این باورند که دولت افغانستان لیست 47 نفر از اعضای بند پایه طالبان را درحالی به سازمان ملل داده اند که خود هیچ گونه اطلاعی از عملکرد این افراد ندارد و نمی تواند اطلاعات دقیقی از این افراد به سازمان ملل ارایه نمایند، زیرا در مذاکرات سری که دولت افغانستان افغانستان با برخی از نمایندگان طالبان انجام داده است، دولت کابل براساس خواست طالبان لیست 47 نفری از سران طالبان را برای عفو تهیه کرده و به سازمان ملل ارایه داده است، اما در این میان گفته می شود که دولت افغانستان فقط توانسته است برای 18 نفر از سران طالبان که در لیست سیاه قرار دارد، اطلاعات دقیقی تهیه نماید و اکنون در سایه اصرارهای مکرر دولت افغانستان، امریکا و انگلیس نیز بر سازمان ملل متحد فشار می آورند تا نامهای 18 تن از سران طالبان تا پایان ماه جاری(جون) میلادی از فهرست های سازمان ملل متحد حذف شوند.

براساس نوشته این روزنامه حذف نام های رهبران گروه طالبان از فهرست تحریم های سازمان ملل متحد از خواست های اصلی گروه طالبان برای گفتگو و سازش با قدرت های غربی است که از سوی حکومت افغانستان نیز حمایت می شود.مولوی قلم الدین و ارسلا رحمانی از چهره هایی هستند که واشنگتن و لندن خواهان بیرون شدن این نامها از فهرست تحریم های سازمان ملل متحد شده اند.

با توجه در خواست های  افغانستان، امریکا و انگلیس، سازمان مل نیز از این خواسته استقبال کرده و اعلام نموده است که یکی از کمیته های سازمان ملل متحد لغو تحریم های اعمال شده علیه بعضی از اعضای بلند پایه طالبان را مورد بررسی قرار می دهد. کمیته ۱۲۶۷ یکی از کمیته های سازمان ملل است که عفو برخی از سران طالبان را مورد بررسی قرار می دهد و لیست 18 نفره سران طالبان را اکنون این کمیته در اختیار دارد و در حال بررسی عملکرد این افراد براساس اطلاعاتی است که دولت افغانستان در اختیار این کمیته قرار داده است.

البته این دومین تلاش برای بخشیدن طالبان از سوی سازمان ملل است، زیرا سال گذشته  بعد از برگزاری جرگه صلح مشورتی و تشکیل شورای عالی صلح سازمان ملل نیز به طور یک جانبه و براساس خواست دولت افغانستان تعدادی از سران سابق و حال حاضر طالبان را بخشید، وکیل احمد متوکل وزیرخارجه پیشین طالبان و ملاضعیف سفیر طالبان در اسلام آباد از این جمله بودند.

طرح اصلی بخشیدن رهبران و فرماندهان طالبان توسط سازمان ملل در ابتدا از سوی بریتانیا مطرح گردید و در کنفرانس بین المللی لندن در سال 2009   در منشور مصالحه ملی که از سوی دولت افغانستان در این کنفرانس ارایه گردید، گنجانده شد وبراساس همین منشور زمینه بخشیدن برخی از سران طالبان قدم به قدم فراهم گردید، به همین دلیل بسیاری از کارشناسان بخشیدن طالبان از سوی سازمان ملل را دستآورد برگزاری جرگه مشورتی صلح در کابل می دانند که  سال گذشته برگزار گردید و دولت تلاش کرد به بخشش طالبان از طریق این جرگه مشروعیت بخشد.

هم چنین دولت افغانستان وچند نهاد بین المللی از جمله ناتو تلاش های دیگری را برای تشویق طالبان برای پیوستن به دولت آغاز نمود.از جمله ناتو قول داد به کسانی که به روند صلح می پیوندند، برای آنان زمینه اشتغال فراهم می  نماید و همزمان محلات آنها را بازسازی می کند. فیلد جونز، از فرماندهان ناتو در افغانستان اعلام کرده بود: "این برنامه به سه بخش تقسیم شده است. در مرحله نخست گفتگو صورت می گیرد تا واضح شود که مردم چه مشکلی دارند و چه می خواهند. در مرحله دوم خلع سلاح مخالفان مسلح است و مرحله سوم بازسازی است. در مجموع هدف این برنامه جذب مخالفان مسلح به روند صلح و بازگرداندن آنان به زندگی عادی است."

در سایه همین طرح بود که "خانه های امن" برای آن دسته از طالبان مسلحی که در ظاهر به دولت افغانستان می پیوندند به وجود آمد، افراد به ظاهر تسلیم شده طالبان در این خانه های امن پذیرایی می گردند و آموزش های لازم را برای یکسری مهارت ها فرامی گیرند، اما همین "خانه های امن" تبدیل به "خانه های تیمی" برای طالبان در مزارشریف گردید. در حمله تظاهر کنندگان چند ماه پیش در مزار شریف که به بهانه اهانت یک کشیش به قرآن صورت گرفت، حمله خونینی به دفتر نمایندگی یوناما در مزار شریف صورت گرفت که در آن 8 تن از کارمندان خارجی یوناما توسط مهاجمان کشته شدند وبدنامی بزرگی برای مردم افغانستان قلمداد گردید، اما با اعزام هیئت روشن گردید که حمله کنندگان مردم عادی نبوده اند بلکه طالبان به ظاهر تسلیم شده بوده اند که "خانه های امن" را به خانه های تیمی تبدیل کرده اند و مسلح به سلاح های مختلف شده اند و با استفاده از این فرصت کارمندان سازمان ملل را به قتل رسانده اند. بدین ترتیب تلاش ناتو و دیگر نهادهای خارجی که برای طالبان مسلح پیوسته به دولت تسهیلات فراهم کرده بودند، خود قربانی گردیدند.

به هرحال اکنون در عین حالی که سازمان ملل بار دیگر در تلاش است تا حد اقل 18 تن دیگر از سران طالبان را به صورت یک طرفه مورد عفو قرار دهد، برخی از مقامات افغانستان و نیز کارشناسان سیاسی و نظامی به این باورند که صلح در افغانستان پیش رفتی نداشته و بسیار مبهم است. محمد صالح سلجوقی، عضومجلس نمایندگان گفت درشرایطی زندگی می کنیم که دشمن ما ناشناخته است. رییس جمهوری ما حیران است، شورای عالی صلح کسانی را پیدا نمی کند که با آنان صلح بکند و هر روز کشته می شویم. تعدادی از نمایندگان پارلمان که از روند یک طرفه صلح به شدت انتقاد  داشتند، گفتند که حکومت هنوزهم تعریف روشنی از دشمن ندارد.

به هرحال بسیاری از کار شناسان سیاسی و نظامی نیز به این باورند تا زمانی که گروه طالبان خود گامهای عملی را به سوی صلح برندارند، امتیاز دادن های یک طرفه دستآوردی برای جامعه جهانی و دولت افغانستان ندارد و این گونه تلاش ها سبب انفعال و سردرگمی دولت افغانستان و جامعه جهانی در قبال مبارزه با تروریسم می گردد.


June 7th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
گزیده مقالات